W najnowszym numerze „Wiadomości Statystycznych. The Polish Statistician”

W numerze 8/2024 „Wiadomości Statystycznych. The Polish Statistician” opublikowano trzy artykuły przedstawiające wyniki badań przeprowadzonych z użyciem metod statystycznych oraz dwa opracowania z działu okolicznościowego utworzonego z okazji 30-lecia „Fundamentalnych zasad statystyki publicznej” (Fundamental Principles of Official Statistics – FPOS).

Adam Szulc ocenia wpływ świadczeń rodzinnych i ich zmian na rozkład zamożności gospodarstw domowych w Polsce w latach 2015–2020, opierając się na danych z badania budżetów gospodarstw domowych, a rezultaty swoich analiz omawia w artykule Efekt redystrybucyjny świadczeń rodzinnych w Polsce – wykorzystanie monetarnych i wielowymiarowych wskaźników zamożności. Główne pytanie badawcze brzmiało: co ma większy wpływ na analizowane efekty – relatywna wielkość świadczeń rodzinnych czy ich regresywny charakter (oznaczający, że relatywna wielkość świadczeń maleje wraz ze wzrostem dochodu świadczeniobiorców)?

Praca The application of a panel PLS-SEM model to determine the relationship between the institutional factors and the innovativeness of EU economies Mateusza Borkowskiego dotyczy instytucjonalnych determinant innowacyjności, rozumianych jako uniwersalny, względnie trwały zespół norm społecznych, zakorzeniony w społeczeństwie, kształtujący zarówno zachowania ludzi, jak i wszelkie relacje w gospodarce. Autor dokonuje pomiaru jakości instytucji i poziomu innowacyjności gospodarek 26 krajów UE, a także bada związek między tymi bezpośrednio nieobserwowalnymi kategoriami w latach 2010 i 2020 z zastosowaniem modelowania równań strukturalnych estymowanych cząstkową metodą najmniejszych kwadratów.

W artykule Potrzeby osób z niepełnosprawnościami na poziomie lokalnym na przykładzie powiatu trzebnickiego zaprezentowano wyniki badania pilotażowego przeprowadzonego w 2020 r. wśród osób z niepełnosprawnościami w wieku 15 lat i więcej w podziale na dwie próby: składającą się z 50 mieszkańców pow. trzebnickiego i 188 mieszkańców woj. dolnośląskiego. Jego autorka Agata Girul określa hierarchię potrzeb osób z niepełnosprawnościami na poziomie lokalnym i porównuje ją z hierarchią potrzeb zidentyfikowanych na poziomie regionalnym.

Steve MacFeely i Angela Me przekonują, że współcześnie do efektywnego zarządzania obszernymi zasobami danych niezbędne jest ustanowienie uniwersalnych zasad. W opracowaniu International data governance: a need for a set of universal data principles formułują swoje propozycje takich zasad, wyprowadzając je z FPOS. Nowe standardy mają służyć zapewnieniu spójności między danymi statystyki publicznej a informacjami pochodzącymi z innych źródeł oraz stanowić normatywną podstawę zarządzania danymi w skali międzynarodowej, opartą na prawach człowieka i zrównoważonym rozwoju.

Eleftherios Thalassinos w opracowaniu Unlocking insights: mastering quantitative methods for understanding social dynamics rozpatruje – wychodząc od FPOS – teoretyczne i metodologiczne aspekty wykorzystania danych i metod statystycznych w naukach społecznych. Wskazuje na potrzebę zidentyfikowania wszelkich luk, ograniczeń i pominięć czynników istotnych dla wyjaśnienia zjawisk społecznych na podstawie analizy danych statystycznych zebranych przez różne instytucje, organizacje i urzędy statystyczne. Autor podkreśla, że konieczne jest poznanie i rozwiązanie kluczowych problemów i ograniczeń w metodach ilościowych, ekonometrii i statystyce.

Ponadto w numerze znalazły się Nowości wydawnicze w zbiorach Centralnej Biblioteki Statystycznej opracowane przez Dorotę Kierską oraz Wydawnictwa GUS. Lipiec 2024 przygotowane przez Joannę Sadowy.

Numer jest dostępny na stronie https://ws.stat.gov.pl/Issue/2024/8. Zachęcamy do lektury.